Luigi Pirandello - życiorys
Luigi Pirandello- włoski poeta, pisarz i dramatopisarz, laureat Nagrody Nobla, urodzony 28 VI 1867 w Agrigento, zmarł 10 XII 1936 roku w Rzymie.
Rodzice: Ojciec Pirandella – Stefano –, zdeklarowany antyklerykał, był właścicielem niezbyt dobrze prosperującej kopalni siarki.
Dzieciństwo: spędził na rodzimej Sycylii, 15 lat w Agrigento i 5 lat w Palermo.
Edukacja: Ojciec próbował zainteresować syna działalnością swojego przedsiębiorstwa, ale były to próby nieudane. Pirandello studiował prawo i filologię, najpierw w Palermo, następnie przeniósł się do Rzymu, a po konflikcie z jednym z profesorów wyjechał kontynuować studia do Niemiec. W niemieckim Bonn ukończył edukację zdobywając tytuł doktora. Do Włoch powrócił dopiero w 1892 roku.
Życie: Ożenił się (bynajmniej nie z miłości) z córką współwłaściciela kopalni ojca. Kiedy w kopalni tej miał miejsce zawał, cała rodzina straciła podstawy bytu, a żona pisarza zapadła na chorobę umysłową. Być może było to przyczyną tak częstego w twórczości Pirandella motywu szaleństwa.
Twórczość prozatorska: Debiutował w 1894 roku zbiorem nowel pt. Miłość bez miłości. Wcześniej pisał jedynie poezję. Kolejne zbiory nowel ukazywały się co kilka lat. Zostały one później zebrane w edycji Nowele na cały rok (miało ich być 365, ale powstało jedynie 246). Luigi pisał także powieści. Pierwszą pt. Wykluczona zaczął publikować w 1901 roku w odcinakach. Uwagę krytyków zwrócił jednak dopiero Nieboszczyk Mateusz Pascal. Na tym etapie twórczości ważnym natchnieniem dla pisarza była rodzima Sycylia.
Lata dziesiąte XX wieku to czas kształtowania się poglądów estetycznym pisarza. W 1908 ukazały się dwa eseje Pirandella pt. Humoryzm oraz Sztuka i nauka.
Twórczość dramatyczna: Pierwsze próby dramatyczne Pirandella przypadają na rok 1898. Na debiut teatralny musiał jednak poczekać Luigi aż do roku 1910. Najlepsze dramaty powstawały w latach 1916- 1922. Nalezą do nich: Pomyśl o tym, Jakubku; Tak jest, jak się państwu zdaje, Jak przedtem, lepiej niż przedtem; Sześć postaci w poszukiwaniu autora; Henryk IV; Nagich przyodziać. Sztuki te były bardzo różnie przyjmowane przez publiczność. Sześć postaci w poszukiwaniu autora początkowo zostało wygwizdane. Należną mu pozycje w literaturze zyskały dopiero po entuzjastycznym przyjęciu sztuki przez paryską publiczność (w teatrze Comedie de Champs Elysees w 1923 r.).
Życie: W 1924 r. Pirandello wstąpił do partii faszystowskiej. Dzięki temu został dyrektorem teatru oraz członkiem Akademii Włoskiej. Pisarz nie przejawiał jednak wielkiej działalności politycznej.
W 1934 roku Pirandello otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.
Śmierć: Zmarł w 1936 roku podczas kręcenia zdjęć do filmu an podstawie jego powieści Nieboszczyk Mateusz Pascal (na skutek zapalenia płuc). Władze chciały urządzić mu wspaniały pogrzeb- manifestuję poparcia dla faszyzmu. Pisarz zastrzegł jednak w swoim testamencie, że jego ciało ma zostać spalone, prochy zaś pozostawione wiatrowi morskiemu lub pochowane w rodzinnym grobowcu. Nie życzył sobie, aby w jego pogrzebie brali udział przedstawiciele władzy.
Bibliografia:
Heistein J; Wstęp [do] Wybór dramatówL. Pirandello,Wrocław 1978, BN II, Nr 193. |